
How Vietnamese films overcome obstacles to reach international film festivals
Cùng trong khuôn khổ Liên hoan phim Italia 2024, trong khi các buổi chiếu phim giới thiệu tới khán giả kiến thức đa chiều về điện ảnh đương đại Italia, thì Trò chuyện “Mang phim đi liên hoan: Tại sao? Thế nào?” diễn ra vào ngày 25/09 vừa qua, lại tập trung vào nền điện ảnh Việt Nam, về cách các bộ phim Việt Nam vượt chông gai đến với các Liên hoan phim quốc tế, và làn sóng mới của điện ảnh Việt Nam đang được tạo ra bởi các nhà làm phim độc lập. 

Nói sâu hơn về bối cảnh điện ảnh Việt Nam tại các Liên hoan Phim quốc tế, Nhà báo/Nhà nghiên cứu điện ảnh độc lập Lê Hồng Lâm, và ngài Antonio Termenini, Giám đốc nghệ thuật Liên hoan Phim Italia chia sẻ: “Phim Việt đã đi ra thế giới từ những năm 60, 70, với “Cánh đồng hoang” của đạo diễn Nguyễn Hồng Sến, hay các bộ phim của NSND Đặng Nhật Minh “Thương nhớ đồng quê”, “Bao giờ cho đến tháng Mười”. Tuy nhiên, phải tới hai thập kỷ gần đây, hình ảnh của điện ảnh Việt Nam trên bản đồ quốc tế mới trở nên rõ ràng hơn, với những cái tên phải kể tới như Phan Đăng Di, Bùi Thạc Chuyên, Nguyễn Hoàng Điệp. Làn sóng phim độc lập này cũng mở rộng mạnh mẽ trong 5 năm trở lại đây, khi các nhà làm phim thuộc thế hệ trẻ như Trần Thanh Huy, Hà Lệ Diễm, Phạm Thiên Ân, Trương Minh Quý, Dương Diệu Linh đã khẳng định được cá tính nghệ thuật và màu sắc điện ảnh riêng biệt của mình tại nhiều giải thưởng và Liên hoan phim danh giá.”

“Bên cạnh sự phát triển của các cá nhân biên kịch và đạo diễn, các Liên hoan phim Việt Nam và Liên hoan phim quốc tế tại Việt Nam cũng bắt đầu được tổ chức với quy mô ngày càng chuyên nghiệp, mang đến những cơ hội kết nối cũng như hợp tác quốc tế giữa Việt Nam và nhiều quốc gia khác trong khu vực và thế giới.”
Ở phần thảo luận tiếp theo, với câu hỏi quan trọng được khán giả đặc biệt quan tâm “Làm thế nào để mang phim đi Liên hoan?”, đạo diễn Hà Lệ Diễm và Nguyễn Lê Hoàng Việt đã mang tới những câu chuyện và lời khuyên vừa hài hước vừa thực tế, từ hành trình tìm đường sản xuất cho tới bước tìm nhà phát hành, mang phim đến khán giả, qua hai góc nhìn đầy khác biệt của một đạo diễn phim tài liệu và một đạo diễn phim truyện.
Những quỹ và nền tảng quốc tế hữu ích có thể kể tới: Docs by the Sea (Indonesia), Docedge Kolkata (Ấn Độ), Busan International Film Festival (Hàn Quốc), Yamagata Documentary Dojo (Nhật Bản), SGIFF Film Fund (Singapore), Purin Picture (Thái Lan), The Hong Kong – Asia Film Financing Forum (HAF), International Documentary Film Festival (Amsterdam),… Bộ ba Liên hoan phim tại châu Âu: Berlin, Cannes, Venice, Clermont Ferrand, Short Shorts (Tokyo), Oberhausen (Đức), Hanoi IFF… đặc biệt tại Việt Nam, các bạn có thể tìm sự trở giúp tại doc cicada – một nhóm các nhà làm phim độc lập tại Hà Nội.
Nhưng dù tranh tài ở hạng mục và Liên hoan phim nào, lời khuyên chung mà các diễn giả dành cho các nhà làm phim Việt Nam là “đừng ngại ngần thể hiện câu chuyện của mình, đừng sợ việc gửi nó tới các nhà chuyên môn, những đạo diễn có kinh nghiệm trong ngành, và quan trọng nhất, hãy có niềm tin vào tác phẩm mình đã sáng tạo. Giải thưởng và Liên hoan phim không phải là con đường duy nhất đưa tác phẩm tới công chúng. Mỗi tác phẩm đều có số phận riêng, một bộ phim không được trình chiếu ở Liên hoan phim, vẫn có thể chạm tới đông đảo khán giả và các nhà phát hành qua những kênh cá nhân như Youtube, Vimeo (nhưng hãy nhớ chú ý về tính bảo hộ/bảo mật tác phẩm nhé). Điều cần làm là học cách chấp nhận để bộ phim sống cuộc đởi của nó, học cách bước tiếp và làm những bộ phim mới.”

Qua buổi Trò chuyện Điện ảnh này, Liên hoan phim Italia 2024 hy vọng đã phần nào giúp khán giả, đặc biệt là các đạo diễn và biên kịch Việt Nam nhìn thấy một con đường rõ ràng hơn, từ đó nắm lấy cơ hội khẳng định chiều sâu của nghệ thuật Việt Nam trên thị trường/chiến trường quốc tế.

