Câu chuyện cà phê Hà Nội
Không thể phủ nhận rằng hiện nay có rất nhiều quán cà phê sang trọng và rất đẹp tại Hà Nội với thực đơn phong phú. Mặc dù có rất nhiều thương hiệu cà phê nổi tiếng từ các nơi trên thế giới, những quán cà phê tại Hà Nội vẫn luôn giữ trong mình nét đặc trưng của cà phê Việt Nam. Vậy cà phê Hà Nội có gì đặc biệt trong suốt 150 năm qua.
Sự hình thành của cà phê tại Hà Nội
Cà phê được người Pháp mang tới Việt Nam trong khoảng những năm của thế kỷ 19, và có mặt tại Hà Nội muộn hơn Sài Gòn. Quán cà phê đầu tiên tại Hà Nội được mở tại phố Hàng Khảm (nay là phố Tràng Thi) vào năm 1884. Tờ báo Tonkin có viết: “ Từ năm 1884 đến năm 1885, số của hàng cà phê tăng nhanh chóng. Ở phố Hàng Khảm có rất nhiều quán cà phê như Café du Commerce, Café de Paris, Albin Café, Café de la Place, Café Block. Trong đó, quán cà phê đầu tiên và nổi tiếng nhất là Café de Beira.”
Hình ảnh Hà Nội cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20
Thời gian đầu, trong những buổi họp với chính quyền Pháp, những vị quan thời Nguyễn không quen sử dụng thức uống mà với họ có màu đen như nước cống với vị đắng ngắt. Cho đến những năm đầu của thế kỉ 20, người dân Hà Nội mới bắt đầu uống cà phê và hầu hết là những người trẻ thuộc tầng lớp quý tộc. Theo thời gian, cà phê dần trở thành thức uống không thể thay thế trong đời sống của người dân Hà Nội.
Phin cà phê Việt Nam
Người Việt có nền văn hóa cà phê rất riêng. Một trong số đó là cách pha cà phê. Trước đây, người Pháp sử dụng giấy lọc hoặc máy pha cà phê để lọc cà phê. Nhưng những dụng cụ này quá đắt đỏ đối với hầu hết người Việt. Vì thế mà Phin cà phê ra đời vào những năm 1960 bởi tầng lớp lao động Việt Nam. Chiếc phin cà phê bằng thép này cực kỳ tiện dụng để dùng, rửa và cất trữ sau khi sử dụng. Về sau, người dân còn chế tạo ra phin cà phê bằng sứ hoặc bằng thủy tinh có thể tái sử dụng.
Bột cà phê được cho vào trong bình rồi dùng một miếng lọc bằng kim loại nén lên trên, sau đó rót nước sôi vào và đậy nắp lại. Nước sôi sẽ qua miếng lọc rồi thấm dần vào bột cà phê. Do không có giấy lọc nên toàn bộ dầu của cà phê được chảy xuống tách nên khiến cho cà phê của Việt Nam có vị rất đậm đặc.
Cà phê nâu
Từ khi người Pháp mang “Café ai lait” ( cà phê cùng sữa tươi) đến Việt Nam, cà phê với sữa đặc trở thành thức uống phổ biến của người Việt.
Từ giữa thế kỷ thứ 19, sữa tươi trở nên phổ biến tại Việt Nam. Tuy nhiên, sữa tươi rất khó bảo quản ở khí hậu cận nhiệt đới như Việt Nam nên nó có giá thành rất cao và trở thành nguyên liệu xa xỉ của phần lớn người dân Việt lúc đó. Chính vì thế mà Café ai lait của người Pháp được biến thể thành cà phê sữa đặc hay còn gọi là Cà phê nâu.
Cà phê trứng
Một trong những nguyên liệu được thay thế cho sữa tươi chính là lòng đỏ trứng được đánh bông bằng tay với sữa đặc. Cà phê nóng được đổ vào trứng đã đánh bông tạo thành một lớp bột mềm nhẹ và thơm.
Được sáng tạo ra vào năm 1946, cà phê trứng trở thành một thức uống hấp dẫn người dân Hà Nội và du khách. Người sáng tạo ra thức uống này là cụ Nguyễn Văn Giảng khi đang là nhân viên pha chế tại khách sạn Sofitel Legend Metrople. Sau đó, cụ đã rời khách sạn để mở một quán cà phê trứng và tạo nên thương hiệu Cà phê trứng Giảng nổi tiếng ngày nay.
Văn hóa cà phê Hà Nội
Những quán cà phê ở Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng đều được trang trí rất bắt mắt so với những nơi khác trên thế giới. Không giống với việc mua cà phê mang đi để tỉnh táo, người Hà Nội coi việc “đi cà phê” là một phần trong cuộc sống thường nhật. Một số đi cà phê để gặp gỡ và giao lưu bạn bè. Một số đi cà phê để trao đổi công việc. Hay một số đi cà phê chỉ để đọc nốt cuốn sách ưa thích. Người Hà Nội có hàng ngàn lý do đê đi cà phê, khiến cho việc uống cà phê trở thành một nét văn hóa.
Ở Hà Nội, thật không khó để thấy những người ở mọi độ tuổi đang thưởng thức một tách cà phê của riêng mình. Qua nhiều năm, tất cả những nét độc đáo của cà phê Việt Nam là kết quả của sự nỗ lực và sáng tạo không ngừng nghỉ của người Việt Nam, làm cho thức uống phương Tây trở thành một khía cạnh đích thực của văn hóa Việt Nam, giống như bún chả, phở, áo dài…. Nếu bạn là người ưa thích cà phê, một ngụm cà phê Việt Nam là một điểm nhấn cho trải nghiệm cà phê và trải nghiệm văn hóa Việt Nam của bạn.
Nguồn: Blog Opensea