Sáng 5/10, UBND TP Hà Nội và Tập đoàn Sun Group chính thức khởi công dự án Nhà hát Opera Hà Nội và Công viên Văn hóa Nghệ thuật chuyên đề tại khu vực hồ Đầm Trị, bán đảo Quảng An, phường Tây Hồ. Công trình có tổng vốn đầu tư 12.756 tỷ đồng, được xây dựng trên diện tích 19,1 ha với 100% nguồn vốn xã hội hóa từ Sun Group.

Dự án là một trong những công trình trọng điểm chào mừng 71 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 – 10/10/2025), đồng thời hướng tới mục tiêu đưa Hà Nội trở thành thủ đô văn hiến  – hiện đại – sáng tạo với văn hóa và con người là trung tâm của phát triển.

Xã hội hóa nguồn lực để xây dựng công trình tầm cỡ quốc tế

Phát biểu tại lễ khởi công, ông Nguyễn Xuân Thắng – Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh khẳng định, việc khởi công Nhà hát Opera Hà Nội thể hiện rõ tinh thần của Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân như một động lực quan trọng của nền kinh tế, khuyến khích đa dạng hóa các nguồn lực đầu tư, trong đó có lĩnh vực văn hóa – nghệ thuật. “Đây là nơi hội tụ tinh hoa của thế giới, hội tụ những tiến bộ đặc sắc nhất của thế giới, và là nơi chúng ta được thụ hưởng các chương trình nghệ thuật nổi tiếng trên toàn cầu. Nhưng đồng thời, đây cũng là nơi lan tỏa các giá trị văn hoá của Việt Nam, tài năng của người Việt Nam đến với thế giới. Chúng ta kỳ vọng đây chính là minh chứng cho sự bắt đầu, để có nhiều hơn những công trình văn hoá hiện đại, để thủ đô Hà Nội xứng tầm là thủ đô văn hiến, hiện đại, thủ đô xanh và đẹp,” – ông nhấn mạnh.

Ông Nguyễn Văn Thắng nhận định Nhà hát Opera Hà Nội là biểu hiện rõ ràng tinh thần của Nghị quyết 68 (Ảnh: Sun Group)

Đồng tình với quan điểm này, ông Dương Đức Tuấn – Phó Chủ tịch UBND Tp. Hà Nội cho biết: “Đây là một dự án có tính nhân văn sâu sắc, mục tiêu phục vụ cộng đồng, không vì lợi nhuận và bằng nguồn vốn xã hội hóa – rất hiếm có trên thế giới, bởi hầu hết các nhà hát lớn đều được Nhà nước đầu tư hoặc bảo trợ. Việc Tập đoàn Sun Group – một trong những doanh nghiệp tư nhân hàng đầu tiên phong đầu tư, đã thể hiện mong muốn kiến tạo một tổ hợp công trình văn hóa tiêu biểu, kiến trúc hiện đại, mới mẻ, mang tầm quốc tế, thể hiện khát vọng vươn lên.”

Ông Dương Đức Tuấn phát biểu tại Lễ Khởi công (Ảnh: Sun Group)

Việc một doanh nghiệp tư nhân tiên phong đầu tư toàn bộ vào công trình văn hóa công cộng có quy mô và tầm vóc lớn như Nhà hát Opera Hà Nội được xem là hiếm có, không chỉ tại Việt Nam mà cả trên thế giới. Trong bối cảnh hầu hết các “thánh đường nghệ thuật” danh tiếng đều do Nhà nước đầu tư, mô hình xã hội hóa này mở ra hướng đi mới, vừa giảm áp lực ngân sách, vừa khuyến khích các doanh nghiệp chung tay kiến tạo không gian văn hóa chất lượng cho cộng đồng.

Chia sẻ tại lễ khởi công, ông Đặng Minh Trường – Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Sun Group, cho biết dự án không chỉ là một khoản đầu tư, mà là một sứ mệnh văn hóa: “Đây là vinh dự đặc biệt của những người con sinh ra và lớn lên tại Hà Nội. Chúng tôi mong muốn góp phần kiến tạo một biểu tượng văn hóa cho Thủ đô, thể hiện tinh thần tự tin, tự cường và khát vọng vươn lên của Việt Nam trong thời đại mới.”

Ông Đặng Minh Trường khẳng định đây là vinh dự của Tập đoàn Sun Group (Ảnh: Sun Group)

Theo ông, nhà hát Opera Hà Nội sẽ là một điểm đến của những chương trình nghệ thuật đỉnh cao, là nơi hội tụ các nghệ sĩ hàng đầu thế giới, đồng thời là cầu nối để đưa văn hóa Việt Nam ra thế giới và đưa thế giới đến gần hơn với Việt Nam.

Tại lễ khởi công, Ngân hàng Vietcombank cũng trao Thư chấp thuận tín dụng đầu tư cho dự án – thể hiện sự đồng hành của ngành tài chính trong việc hỗ trợ các công trình mang giá trị biểu tượng quốc gia.

Kết nối di sản văn hóa và khát vọng đương đại

Với Nhà hát Opera Hà Nội, Hà Nội không chỉ sở hữu một công trình văn hóa hiện đại mà còn tiếp nối truyền thống “thành phố sáng tạo” – nơi nghệ thuật, kiến trúc và di sản luôn song hành cùng sự phát triển đô thị.

Ông Dương Đức Tuấn – Phó Chủ tịch UBND Tp. Hà Nội nhấn mạnh, trong Quy hoạch Thủ đô thời kỳ 2021–2030, tầm nhìn đến 2050, văn hóa và di sản được xác định là một trong năm trụ cột phát triển. Việc đầu tư một nhà hát mang tính biểu tượng không chỉ góp phần nâng tầm vị thế Thủ đô mà còn là hành động cụ thể hóa tầm nhìn về một “Hà Nội sáng tạo – hội nhập – nhân văn – phát triển bền vững”.

Các đại biểu làm Lễ Khởi công dự án, kỳ vọng về một công trình nâng tầm công nghiệp văn hóa Thủ đô (Ảnh: Sun Group)

Dự án cũng gắn liền với các định hướng phục hồi không gian sinh thái Hồ Tây: cải tạo các hồ, ao trong khu vực như ao sen chùa Phổ Linh, hồ Thủy Sứ, trồng sen Tây Hồ, làm sạch và kết nối hệ thống cảnh quan. Đồng thời, tám bến thuyền và tuyến du lịch thủy quanh Hồ Tây sẽ được bổ sung, trong đó có bến thuyền ngay cạnh nhà hát, giúp người dân và du khách dễ dàng tiếp cận công trình.

Không gian quanh nhà hát được quy hoạch theo triết lý xanh, kết hợp hài hòa giữa mặt nước, cây xanh và công trình, nhằm kiến tạo một “công viên văn hóa nghệ thuật mở” để người dân có thể vừa thưởng thức nghệ thuật, vừa tận hưởng không gian tự nhiên của Hồ Tây.

Thánh đường nghệ thuật mới của Hà Nội

Công trình được thiết kế bởi Renzo Piano – huyền thoại kiến trúc người Ý, chủ nhân của giải Pritzker Prize (được ví như “Nobel Kiến trúc”), người từng kiến tạo những công trình biểu tượng của nhân loại như Trung tâm Pompidou (Paris), The Shard (London), Whitney Museum (New York)…

Ở tuổi 88, Renzo Piano vẫn trực tiếp tham gia và dành trọn tâm huyết cho dự án tại Việt Nam. Trong thông điệp gửi đến lễ khởi công, ông chia sẻ: “Tôi yêu dự án này, và tôi tin rằng đây là dự án tôi yêu thương nhất. Bởi dự án này gắn với âm nhạc, mà âm nhạc là đam mê của tôi. Và Nhà hát là một hòn đảo, nơi luôn mang trong mình sự màu nhiệm. Giữa sóng nước, hòn đảo âm nhạc này sẽ diễm lệ hơn và đầy phép màu. Điều tuyệt vời nhất với tôi là được tạo nên một công trình nơi mọi người cùng tìm về, cùng nhau lắng nghe âm nhạc, tận hưởng và sẻ chia niềm hạnh phúc.”

KTS Renzo Piano làm việc với đội ngũ thực hiện Nhà hát Opera Hà Nội (Ảnh: Sun Group)

Nhà hát có tổng diện tích sàn hơn 40.000 m² (chưa bao gồm khu đỗ xe và kỹ thuật), tương đương gần sáu lần diện tích sân bóng đá tiêu chuẩn. Công trình gồm hai khán phòng chính:

• Khán phòng Opera với 1.797 chỗ ngồi, thiết kế đạt tiêu chuẩn quốc tế về âm thanh và tầm nhìn.
• Khán phòng đa năng có thể chuyển đổi linh hoạt giữa hình thức biểu diễn và sự kiện, với sức chứa 1.430 chỗ đứng và 216 chỗ ngồi ban công.
  

Ngoài hai không gian biểu diễn chính, nhà hát còn có khu sảnh chính, phòng tập, bảo tàng, và các không gian văn hóa phụ trợ, được quy hoạch thành một tổ hợp nghệ thuật – giải trí – giao lưu sáng tạo phục vụ mọi tầng lớp công chúng.

Điểm nhấn nổi bật nhất của công trình là mái vòm “ngọc trai” – một kết cấu siêu mỏng và siêu chịu lực, lấy cảm hứng từ hình ảnh viên ngọc nổi lên từ mặt nước Hồ Tây. Bề mặt mái được phủ vật liệu phản chiếu ánh sáng, giúp công trình thay đổi sắc độ theo thời gian trong ngày – khi hoàng hôn buông xuống, toàn bộ khối nhà hát sẽ rực lên như một viên ngọc phát sáng giữa lòng Hà Nội.

Phối cảnh nhà hát (Ảnh: Sun Group)

Khi hoàn thành vào năm 2027, Nhà hát Opera Hà Nội sẽ là công trình nghệ thuật tầm cỡ quốc tế, có khả năng sánh vai cùng Sydney Opera House, Teatro alla Scala (Milan) hay Royal Opera House (London).

Không chỉ là nơi trình diễn opera, hòa nhạc, ballet hay các chương trình biểu diễn quốc tế, nhà hát còn là điểm hẹn văn hóa – sáng tạo của người dân Thủ đô, nơi công chúng có thể tiếp cận nghệ thuật hàn lâm trong một không gian gần gũi và hiện đại.

Công trình này được kỳ vọng sẽ trở thành biểu tượng văn hóa mới của Hà Nội trong kỷ nguyên hội nhập, góp phần khẳng định vị thế của Việt Nam trên bản đồ nghệ thuật thế giới. Từ đó, văn hóa không chỉ là di sản, mà còn là sức mạnh mềm của một dân tộc đang vươn mình mạnh mẽ.