Hà Nội là trung tâm giao lưu văn hóa, kinh tế, chính trị của cả nước, do đó có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế – xã hội. Trong quá trình toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế, Hà Nội đã khẳng định được văn hóa là một trong năm trụ cột để phát triển bền vững. Bên cạnh những thế mạnh sẵn có về lịch sử, văn hóa, tài nguyên thiên nhiên…, ẩm thực là con đường ngắn nhất đưa Hà Nội ra thế giới.

Cuốn hút phong vị ẩm thực Hà Thành

Với bề dày lịch sử nghìn năm văn hiến, Thủ đô Hà Nội là nơi hội tụ, kết tinh và lan tỏa những giá trị văn hóa truyền thống đa dạng, đặc sắc nhất của các tỉnh, thành trên cả nước, để rồi trong quá trình giao lưu, tiếp biến văn hóa đó, Hà Nội chắt lọc những gì tinh túy nhất trở thành bản sắc riêng của mình. Ẩm thực cũng không nằm ngoài quy luật đó. Trải qua bao thế kỷ, những sản vật, đặc sản của các địa phương đã du nhập về Hà Nội, được người Hà Nội tiếp nhận và “gọt giũa” lại theo khẩu vị và văn hóa của mình.Nhiều món ăn dân dã nơi thôn quê đã “lột xác” khi “nhập cư” vào Hà Nội và trở thành những đặc sản cao sang, tinh tế mà thanh lịch đúng chất Tràng An.

Bánh cuốn Thanh Trì

Hà Nội từ lâu đã nổi tiếng với nhiều đặc sản, những món ngon nơi đây đã đi vào tâm thức mỗi người và được lưu truyền qua những câu ca dao và không phải ngẫu nhiên, các con phố Hà Nội xưa lại có tên phố gắn liền với các sản vật, món ăn như: Hàng Gà, Hàng Bún, Hàng Rươi, Chả Cá, Hàng Đường… Điều này ít thấy ở các đô thị khác nhưng lại là nét đặc trưng của Hà Nội 36 phố phường. Vùng ngoại thành Hà Nội xưa cũng là nơi cung cấp lương thực, thực phẩm, nguyên liệu để làm nên những món ngon Hà thành như: làng Vòng làm cốm,làng Thanh Trì làm bánh cuốn,Làng Phú Đô làm bún, làng Mai Động làm đậu phụ,làng Mông Phụ làm tương, làng Ước Lễ làm giò chả, bánh chưng, bánh giày… Lại có những làng chuyên trồng các cây đặc sản cung cấp cho Hà Nội như: cam Canh, bưởi Diễn, hồng xiêm Xuân Đỉnh… Những món ngon dân dã đó đều có thương hiệu gắn liền với văn hóa Thăng Long – Hà Nội.

Cam Canh

Đa dạng về loại hình, phong phú về chất liệu với hàng nghìn món ăn, nhưng điểm dễ nhận thấy ở ẩm thực Hà Nội là sự tinh tế, cầu kỳ màđơn giản, hài hòa. Đó là sự hài hòa trong cách gia giảm gia vị, cân bằng và cókhoa học trong chế độ dinh dưỡng, có thể chữa được nhiều loại bệnh chỉ qua các món ăn và cách kết hợp các loại thực phẩm với nhau. Không những thế, ẩm thực Hà Nội còn mang đậm những nét văn hóa tinh tế trong cách ăn, cách chế biến, trang trí, cách thưởng thức và không gian ẩm thực khiến khách cảm thấy không chỉ ngon miệng mà ngon cả mắt.Đầu bếp nổi tiếng người Mỹ Geoffrey Deetz, người sở hữu chuỗi nhà hàng chuyên món ăn Việt nói về sức hấp dẫn của ẩm thực Hà Nội như sau: “Trong hơn 10 năm sống tại Việt Nam, tôi đã trải nghiệm nhiều điều thú vị về ẩm thực nơi đây. Tôi đã đến Thủ đô và nhận thấy đây chính là nơi sở hữu một nền ẩm thực tuyệt vời. Các món ăn sử dụng rất ít đường, bột nêm được dùng phổ biến để tạo nên những hương vị truyền thống. Với tôi, người Việt Nam rất sành ăn và hiểu biết”.

Ô mai Hàng Đường

Khai thác thế mạnh của ẩm thực

Những năm qua, Hà Nội liên tục được các trang web, tạp chí du lịch nổi tiếng thế giới như Telegraph, CNN, National Geographic,South China Morning Post… bình chọn là Thiên đường ẩm thực của thế giới hay nằm trong Top các nước có nền ẩm thực ảnh hưởng nhất thế giới. Nhiều món ănnhư:Phở, bánh mì, chả cá, bún chả, nem, cà phê trứng… được du khách quốc tế yêu thích và mỗi lần nhắc tới, người ta nhớ ngay tới ẩm thực Hà Nội.

Bánh mì

Ẩm thực Hà Nội dường như càng ngày càng trở nên nổi tiếng hơn sau khi cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama cùng cố đầu bếp nổi tiếng Anthony Bourdain thưởng thức món bún chả trên phố Lê Văn Hưu (quận Hai Bà Trưng); Hoàng tử Anh William thưởng thức cà phê phố cổ hay cựu Tổng thống Pháp Francois Hollande uống cà phê trên phố mã Mây (quận Hoàn Kiếm) vào năm 2016. Năm 2018, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và phu nhân đã cùng vợ thưởng thức món phở bò tại một cửa hàng ở Hà Nội. Và mới đây nhất, hồi tháng 2 – 2019, Tổng thống Argentina Mauricio Macri đã dừng chân thưởng thức cà phê ngay tại một quán vỉa hè của Hà Nội.

Tổng thống Obama và đầu bếp Anthony Bourdain đang thưởng thức bún chả Hà Nội

Hoàng tử Anh William thưởng thức cà phê phố cổ

Tất cả những sự kiện đó đã cho thấy bên cạnh một hình ảnh Hà Nội an toàn, thân thiện, mến khách là sức hấp dẫn của ẩm thực Hà Nội. Không phải cao lương mỹ vị khó tìm, các vị nguyên thủ của các nước đều chọn cho mình những món truyền thống giản dị của Hà Nội để thưởng thức. Chỉ điều đó thôi đã thấy sức hút kỳ lạ, không phân biệt đối tượng, tuổi tác, địa vị xã hội của ẩm thực Thủ đô. Không thể phủ nhận rằng, những hình ảnh thân thiện của các vị chính khách được đưa đi khắp thế giới đã tiếp thêm “sức mạnh” và sự tự tin cho ẩm thực Hà Nội. Và có một thực tế là, ngày càng nhiều du khách quốc tế biết, tò mò và muốn thưởng thức ẩm thực Thủ đô hơn trong chuyến du lịch đến Việt Nam của mình. Thông qua ẩm thực, du khách có thể khám phá, cảm nhận rõ nét về phong tục, tập quán, bản sắc văn hóa của người dân bản địa cũng như những hình ảnh đẹp về phong cảnh và con người Hà Nội.

Linh Tâm